Ảnh Hưởng Của Biển Trung Quốc
Trung Quốc vốn nổi tiếng với nhiều công trình kiến trúc nổi tiếng thế giới như Vạn Lý trường thành, các lăng tẩm của vua chúa, cung điện,.. Hội hoạ Trung Quốc có lịch sử 5000 – 6000 năm với các loại hình: bạch hoạ, bản hoạ, bích hoạ. Đặc biệt là nghệ thuật vẽ tranh thuỷ mặc, có ảnh hưởng nhiều tới các nước ở Châu Á. Cuốn Lục pháp luận của Tạ Hách đã tổng kết những kinh nghiệm hội hoạ từ đời Hán đến đời Tuỳ. Điêu khắc nổi tiếng với những pho tượng Phật… Có thể nói nghệ thuật kiến trúc, hội họa, điêu khắc của Trung Quốc phong phú, đặc sắc là vậy nên khó tránh khỏi tầm ảnh hưởng sâu rộng đến các quốc gia khác trong đó có Việt Nam.
Trung Quốc vốn nổi tiếng với nhiều công trình kiến trúc nổi tiếng thế giới như Vạn Lý trường thành, các lăng tẩm của vua chúa, cung điện,.. Hội hoạ Trung Quốc có lịch sử 5000 – 6000 năm với các loại hình: bạch hoạ, bản hoạ, bích hoạ. Đặc biệt là nghệ thuật vẽ tranh thuỷ mặc, có ảnh hưởng nhiều tới các nước ở Châu Á. Cuốn Lục pháp luận của Tạ Hách đã tổng kết những kinh nghiệm hội hoạ từ đời Hán đến đời Tuỳ. Điêu khắc nổi tiếng với những pho tượng Phật… Có thể nói nghệ thuật kiến trúc, hội họa, điêu khắc của Trung Quốc phong phú, đặc sắc là vậy nên khó tránh khỏi tầm ảnh hưởng sâu rộng đến các quốc gia khác trong đó có Việt Nam.
Những ảnh hưởng của chữ viết và văn học nghệ thuật.
Đối với một dân tộc, chữ viết là một thành tố vô cùng quan trọng. Do đó, ngay từ khi xâm lược nước ta và trong suốt một ngàn năm phương Bắc đô hộ, Trung Quốc đã thực hiện kế hoạch đồng hóa, áp đặt chúng ta sử dụng chữ Hán với ý nghĩa như chữ quốc ngữ.
Tuy nhiên mưu đồ này đã bất thành. Người Việt dù dùng chữ Hán nhưng đã sáng tạo ra ngôn ngữ của riêng mình đó là chữ Nôm. Sự ra đời của chữ Nôm trên cơ sở cải biến từ chữ Hán được xem là một thành tựu quan trọng của văn minh Đại Việt. Bởi, chữ Nôm vừa mang đậm tính dân tộc (Nam Nôm) nhưng cũng chứa đựng văn hóa dân gian (nôm na) ở trong đó. Do đó, chữ Nôm cũng được xem là Quốc ngữ, Quốc âm của Việt Nam thời đó.
Mặc dù vậy ta không thể phủ nhận được sự chi phối, ảnh hưởng rất lớn của chữ Hán tới hệ thống văn học nghệ thuật và đời sống văn hóa tinh thần của người dân. Từ chữ Hán, tiếng Hán mà ở Việt Nam biết tới thể thơ Đường Cổ trong văn học Trung Hoa. Trong đó, cơ sở tư tưởng của văn hoc nghệ thuật cũng song hành với sự ảnh hưởng của tư tưởng Nho giáo và Phật giáo. Tiếp theo sau đó là sự ảnh hưởng của tư tưởng nho giáo tới dòng văn học yêu nước dân tộc và sự ra đời của tầng lớp Nho sĩ yêu nước mà tiêu biểu có Nguyễn Trãi là một đại diện.
Ảnh hưởng từ lịch sử Trung Quốc đến Việt Nam
Ngoài ảnh hưởng của văn hóa trung quốc đến Việt Nam thì lịch sử Việt Nam cũng tương tự với Trung Quốc về bề dày lịch sử. Từ thời các triều đại Vua Hùng cho đến thời kỳ nghìn năm bắc thuộc đều có sự ảnh hưởng sâu sắc. Nước Đại Việt xưa là một vấn đề rõ nét nhất của sự ảnh hưởng bởi văn minh, văn hóa Trung Hoa, một trong những dân tộc lớn ngay cạnh chúng ta.
Tuy nhiên những sự ảnh hưởng đó không phải là sự tiêu cực, mà nó cũng là cơ hội để cho nền văn hóa của dân tộc ta ngày càng sâu sắc theo một cách riêng. Những thứ mà đã được chắt lọc sau đó làm cho phù hợp với văn hóa của người Việt.
Sau thời gian 1000 năm bị phong kiến phương Bắc đô hộ, trang phục cổ Việt Nam có nhiều nét tương đồng với Han Fu (một loại quần áo cổ trang của Trung Quốc, từ thời cổ đại hoàng đế cách đây 21 thế kỷ đến thời nhà Minh, là một trong những trang phục lâu đời nhất thế giới).
Đặc trưng của trang phục của mỗi quốc gia không chỉ phụ thuộc vào đặc trưng của môi trường khí hậu và thổ nhưỡng mà nó còn là sự ảnh hưởng của văn hóa và bề dày lịch sử. Do đó tầm ảnh hưởng của văn hóa Trung Quốc lên trang phục cổ của người Việt là một điều khá dễ hiểu. Điều này cũng vô hình chung góp phần tạo ra sự đa dạng và nét đẹp của dân tộc của mỗi quốc gia.
Ẩm thực Trung Quốc là một trong những nền văn hóa ẩm thực phong phú và đặc sắc bậc nhất. Điều này có được cũng chính là nhờ sự đa dạng trong văn hóa và bề dày lịch sử của quốc gia này.
Văn hóa ẩm thực Trung Hoa không chỉ thể hiện trong sự đa dạng mà nó còn là sự tinh tế đến kinh ngạc của nhiều món ăn từ sắc, hương và vị. Sự độc đáo này là do người Trung Quốc từ lâu đã quan niệm rằng một món ăn ngon cũng như là một tác phẩm nghệ thuật vậy. Mà tác phẩm nghệ thuật ấy không chỉ là sự phối hợp cảm nhận của ngũ quan mà còn là sự giao thoa của màu sắc, từ cách trình bày món ăn, tới sự cân bằng dinh dưỡng do các nguyên liệu có tính hàn, tính nhiệt kết hợp với nhau tạo nên.
Hơn 5000 năm lịch sử của một đất nước rộng lớn nên văn hóa ẩm thực Trung Quốc là tổng hợp đặc trưng của rất nhiều vùng miền trên cả nước. Ngoài ra, mỗi một vùng miền lại có đặc trưng riêng về khí hậu, thời tiết nên cách chế biến và sáng tạo trong ẩm thực đã tạo nên một bức tranh toàn cảnh đồ sộ độc đáo.
Sự đa dạng trong văn hóa ẩm thực của Trung Quốc đã ảnh hưởng rất lớn tới nền ẩm thực Việt Nam. Trong đó có nhiều món ăn của người Việt được biến tấu từ ẩm thực Trung hoa như vịt quay, bún nước, lẩu…
9. Sự ảnh hưởng về chính trị xã hội.
Trung Quốc là một quốc gia lớn có lịch sự lâu đời. Lịch sử cho thấy nước này đã từng đêm quân chinh phạt nhiều quốc gia xung quanh, trong đó có nước Đại Việt. Chính các cuộc xâm chiếm ấy đã làm cho Việt Nam phải gánh chịu những ảnh hưởng nhất định về văn hóa của họ đặc biệt là chính trị xã hội.
Biểu hiện rõ nhất của ảnh hưởng về chính trị xã hội chính là ở tổ chức bộ máy nhà nước thời xưa. Theo đó, nước ta cũng có thể chế tổ chức bộ máy tập quyền tương tự như Trung Quốc với người đứng đầu là vua, dưới có các tể tướng, tướng quân,…
Mỗi triều đại lại có những sự xắp xếp tổ chức bộ máy khác nhau cho phù hợp với khả năng cai trị của đất nước nhưng nhìn chung thì thể chế quân chủ đó đều có nhiều nét ảnh hưởng từ Trung Quốc.
Sự ảnh hưởng về chính trị của Trung Quốc cùng với những chính sách đồng hóa người Việt trong 1000 năm Bắc thuộc đã phần nào gây ra rất nhiều xáo trộn và thay đổi của văn hóa gốc đặc trưng của người Việt cổ. Tuy nhiên chính sức mạnh tinh thần dân tộc to lớn của người Việt Nam đã cải biến những khó khăn đó thành những đa dạng độc đáo về nhiều mặt chính trị – văn hóa – xã hội.
Ảnh Hưởng Của Văn Hóa Trung Quốc Đến Việt Nam
Văn hóa Trung Quốc là một trong những nền văn hóa lâu đời và phức tạp nhất trên thế giới. Nền văn hóa này có ảnh hưởng sâu rộng đến khu vực Đông Nam Á và đặc biệt là ở Việt Nam. Vậy những ảnh hưởng của văn hóa Trung Quốc đến Việt Nam là như thế nào? tích cực hay tiêu cực? được thể hiện rõ nét ở những mặt nào?
Việt Nam chịu ảnh hưởng của Trung Quốc như thế nào?
Có lẽ Việt Nam chúng ta chưa có một nghiên cứu nghiêm túc nào về sự ảnh hưởng toàn diện của Trung Quốc tới Việt Nam về kinh tế, chính trị, quân sự, ngoại giao, xã hội, công nghệ (chúng ta phải biết chính xác thì mới biết chúng ta cần phải làm gì).
Để tránh cảm tính, tránh nhận định chủ quan, Doublethink Lab, dự án xuyên khu vực đầu tiên đã đo lường và trực quan hóa một cách khách quan về ảnh hưởng ở nước ngoài của Trung Quốc tới các quốc gia trên thế giới, họ gọi là China Index.
China Index đánh giá mỗi quốc gia chịu ảnh hưởng của Trung Quốc dựa trên 9 lĩnh vực sau: kinh tế, chính trị đối nội, chính sách đối ngoại, quân sự, xã hội, công nghệ, thực thi pháp luật, truyền thông và học thuật thông qua dữ liệu so sánh. Mỗi lĩnh vực bao gồm 11 chỉ số do Uỷ ban Chỉ số Trung Quốc đánh giá thông qua những bằng chứng thực tế.
Thật bất ngờ là trong China Index 2022, Việt Nam chỉ đứng thứ 43 trên 82 quốc gia được đánh giá, đứng cuối cùng trong các quốc gia ĐNA, tức chịu ảnh hưởng thấp nhất trong số 7 quốc gia ĐNÁ được đánh giá, đứng dưới cả Đài Loan, Hàn Quốc và 6 quốc gia G7.
Top 10 quốc gia chịu ảnh hưởng nhiều nhất của Trung Quốc theo thứ tự là: Pakistan, Cambodia, Singapore, Thái Lan, Peru, Nam Phi, Philippines, Kyrgyzstan, Tajikistan và Malaysia.
[1] Các quốc gia Đông Á chịu ảnh hưởng nhiều nhất của Trung Quốc xếp theo thứ tự như sau (trong ngoặc là thứ tự trong bảng 82 quốc gia):
Điểm đáng suy nghĩ là có đến 6 trên 7 nước G7 trừ Nhật Bản đều chịu ảnh hưởng của Trung Quốc lớn hơn Việt Nam, trong đó Mỹ (#21), Đức (#19), Anh (#27), Pháp (#42), Italy (#33), Canada (#37).
[2] Thứ tự chịu ảnh hưởng của Trung Quốc về kinh tế:
Lĩnh vực Kinh tế đo lường đòn bẩy kinh tế của Trung Quốc tác động đến chính sách kinh tế theo những cách có lợi cho Trung Quốc.
[3] Thứ tự chịu ảnh hưởng của Trung Quốc về quân sự:
Lĩnh vực quân sự đánh giá mối quan hệ quân sự song phương giữa Trung Quốc và quốc gia được đánh giá.
[4] Thứ tự chịu ảnh hưởng của Trung Quốc về chính trị nội địa:
Lĩnh vực Chính trị nội địa đánh giá các nỗ lực của Trung Quốc nhằm gây ảnh hưởng đến chính trị ở quốc gia được đánh giá.
[5] Thứ tự chịu ảnh hưởng của Trung Quốc về chính sách đối ngoại:
Lĩnh vực Chính sách đối ngoại đánh giá các nỗ lực của Trung Quốc nhằm đạt được các mục tiêu ngoại giao bằng cách gây ảnh hưởng đến các chủ thể chính ở quốc gia đánh giá.
[6] Thứ tự chịu ảnh hưởng của Trung Quốc về xã hội:
Lĩnh vực Xã hội đo lường mức độ và hiệu quả của các nỗ lực của Trung Quốc nhằm nâng cao quyền lực mềm của mình ở quốc gia đánh giá.
[7] Thứ tự chịu ảnh hưởng của Trung Quốc về công nghệ:
Lĩnh vực Công nghệ đánh giá ảnh hưởng của Trung Quốc đối với lĩnh vực công nghệ ở quốc gia được đánh giá.
[8] Thứ tự chịu ảnh hưởng của Trung Quốc về thực thi pháp luật:
Lĩnh vực Thực thi Pháp luật đo lường sự hợp tác thực thi pháp luật giữa Trung Quốc và quốc gia được đánh giá.
[9] Thứ tự chịu ảnh hưởng của Trung Quốc về truyền thông:
Lĩnh vực Truyền thông đánh giá cách thức Trung Quốc tác động đến cuộc tranh luận công khai và đưa tin trên phương tiện truyền thông về Trung Quốc ở quốc gia được đánh giá.
Có vẻ người Việt chúng ta cần phải học hỏi nhiều về tư duy, trước khi có đối sách gì với Trung Quốc, người ta nghiên cứu rất kỹ về sự ảnh hưởng của Trung Quốc đến các quốc gia trên thế giới, đến chính quốc gia mình, còn người Việt mình thì chẳng nghiên cứu gì đã hô hào “thoát Trung”, hơn nữa chỉ hô thế thôi chứ cũng không biết phải thoát bằng cách nào.
